Żeń-szeń w prewencji i walce z rakiem, nowotworami.

Największe obserwacje w tej dziedzinie uczyniono jak dotąd w Korei Południowej w roku 1998. Przez blisko pięć lat obserwowano tam niezwykle liczną (4587 osób) grupę mężczyzn i kobiet, wszyscy powyżej 39 lat, którzy przez cały okres prowadzenia eksperymentu zobowiązani byli do zażywania żeń-szenia. Porównywano ich przy tym z inną grupą ludzi, podobnych do nich pod względem wieku, trybu życia, którzy deklarowali, że nigdy nie mieli do czynienia z żeń-szeniem. Rezultaty były tak niewiarygodne, że po ich opublikowaniu na całym świecie odezwały się głosy krytyczne. Podważające nie tylko statystyczną prawidłowość i standaryzację prowadzonych na tak szeroką skalę badań, ale również ich wiarygodność. Okazało się bowiem, że w grupie spożywającej żeń-szeń aż 60% zmniejszyło się ryzyko zachorowania na raka, przy czym głównie dotyczyło to nowotworów płuc i przewodu pokarmowego.

Mimo, że wiele ośrodków na świecie nie uznało tych wyników, sprawa warta jest niewątpliwie kontynuacji i dalszych badań. Zwłaszcza, że od czasu do czasu odzywają się z poszczególnych ośrodków badawczych pewne sygnał, że ekstrakty z korzeni żeń-szenia wykazują znaczące działanie inhibicyjne (hamujące) w stosunku do pewnych komórek nowotworowych.
Propozycje użycia żeń-szenia w onkologii dotyczą przede wszystkim prewencji.

Przeciwdziałanie cukrzycy

W wielu badaniach wykazano już że żeń-szeń wykazuje działanie hipoglikemiczne (obniżające poziom cukru we krwi), stąd wiele prób stosowania go zarówno w zapobieganiu cukrzycy, jak i już w leczeniu czynnej postaci. Najlepsze rezultaty osiągnięto jak dotąd w tzw., cukrzycy wieku dojrzałego. Badania kliniczne (podwójna ślepa próba, placebo) na 67 pacjentach otrzymujących od 100 do 200 mg ekstraktu żeń-szenia.

Surowcem leczniczym żeń-szenia jest korzeń. Zawarte w nim unikalne, spotykane tylko u żeń-szenia substancje biologicznie czynne noszą nazwę ginsenozydów (panaxozydów). Pod względem chemicznym są to glikozydy o charakterze saponin triterpenowych. Dotychczas wyodrębniono około 16 ginsenozydów. To one odpowiedzialne są za tak szerokie spektrum działania i właściwości żeń-szenia.

Żeń-szeń ponadto zawiera mikro i makroelementy, pierwiastki śladowe i witaminy:

• witamina A
• witamina B1 i B2
• witamina C
• wapń
• miedź
• fosfor
• cynk-witamina A
• witamina B1 i B2
• wapń
• miedź
• fosfor
• cynk
• potas
• żelazo
• magnez
• sód
• siarka
• molibden
• w sumie prawie 200 składników

Zarówno tradycyjna medycyna chińska, jak również współczesne doświadczenia dowodzą, że żeń-szeń:

• przeciwdziała zmęczeniu, znużeniu, bez użycia kofeiny energizuje organizm
• działa pobudzająco (zwiększając witalność u kobiet i mężczyzn)
• wzmacnia system nerwowy
• przeciwdziała skutkom stresu fizycznego i emocjonalnego
• stymuluje układ immunologiczny (odpornościowy) organizmu
• wzmacnia pamięć, procesy myślenia i kojarzenia
• wspomaga w leczeniu AIDS i gruźlicy
• obniża poziom cholesterolu we krwi (sprawcę miażdżycy i nadciśnienia)
• przyspiesza gojenie ran (w postaci maści)
• pobudza produkcję przeciwciał przeciwwirusowych
• obniża ryzyko wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
• pomaga w kontroli cukrzycy poprzez obniżanie poziomu cukru we krwi
• zmniejsza uszkodzenie komórek wywołane szkodliwym promieniowaniem
• chroni wątrobę przed ubocznymi skutkami działania leków, alkoholu i toksyn
• działa jak antyoxydant, zapobiegając gromadzeniu się w organizmie uszkodzonych komórek
• odgrywa znaczącą rolę w zwalczaniu raka
• podwyższa jelitowe wchłanianie czynników odżywczych
• zmniejsza zmęczenie, redukuje bóle mięśniowe, przyspiesza powrót do spoczynku po wysiłku fizycznym
• dozwolony do stosowania przez sportowców (brak działania dopingującego).

Właściwości lecznicze

W wielu publikacjach oraz ustnych przekazach podkreśla się wielokierunkowe oddziaływanie preparatów żeńszeniowych na organizm ludzki, prowadzące do poprawy jego funkcjonowania.

Streszczając, można je uszeregować następująco:

• poprawia ogólną przemianę materii
• zwiększa wydolność umysłową i fizyczną
• przeciwdziała zmęczeniu
• reguluje ciśnienie tętnicze krwi
• wzmaga działalność enzymów ustrojowych
• działa uodparniająco na choroby (poprzez aktywację białych ciałek krwi)
• łagodzi uszkodzenie komórek powodowane poprzez promieniowanie
• zmniejsza uszkodzenie wątroby przez związki toksyczne (m.in. alkohol i leki, toksyny)
• przeciwdziała fizjologicznym zmianom powodowanym przez stresy, dzięki czemu
• ułatwia przystosowanie organizmu do zmieniających się warunków środowiska
• poprawia pamięć
• wzmacnia system nerwowy
• reguluje zawartość cholesterolu we krwi
• przedłuża życie

Między innymi udowodniono, że żeń-szeń stymuluje:

• wydzielanie adrenaliny
• działanie układu sercowonaczyniowego
• działanie układu trawiennego 
• tlenowy i beztlenowy rozkład glukozy w wątrobie i nerkach
• funkcję gruczołów dokrewnych ( w tym gruczołów płciowych)

Taki szeroki zakres oddziaływania żeń-szenia na organizm powoduje, że uważa się go za uniwersalne lekarstwo polecane w wielu dolegliwościach, zwłaszcza wieku starczego, między innymi:

• ogólnym osłabieniu i rekonwalescencji
• fizycznym i umysłowym przemęczeniu
• chorobach sercowonaczyniowych
• przewlekłych chorobach żołądka i jelit
• chorobach wątroby i nerek
• cukrzycy
• gruźlicy
• wzmożonej senności
• niektórych formach impotencji
• zaburzeniach nerwowych i psychicznych
• braku apetytu
• chorobach nowotworowych
• niedokrwistości

Opracowanie i konsultacje medyczne lek. med. Teresa Greczkowska-Chmiel