Właściwości żeń-szenia
Żeń-szeń w prewencji i walce z rakiem, nowotworami.
Największe obserwacje w tej dziedzinie uczyniono jak dotąd w Korei Południowej w roku 1998. Przez blisko pięć lat obserwowano tam niezwykle liczną (4587 osób) grupę mężczyzn i kobiet, wszyscy powyżej 39 lat, którzy przez cały okres prowadzenia eksperymentu zobowiązani byli do zażywania żeń-szenia. Porównywano ich przy tym z inną grupą ludzi, podobnych do nich pod względem wieku, trybu życia, którzy deklarowali, że nigdy nie mieli do czynienia z żeń-szeniem. Rezultaty były tak niewiarygodne, że po ich opublikowaniu na całym świecie odezwały się głosy krytyczne. Podważające nie tylko statystyczną prawidłowość i standaryzację prowadzonych na tak szeroką skalę badań, ale również ich wiarygodność. Okazało się bowiem, że w grupie spożywającej żeń-szeń aż 60% zmniejszyło się ryzyko zachorowania na raka, przy czym głównie dotyczyło to nowotworów płuc i przewodu pokarmowego.
Mimo, że wiele ośrodków na świecie nie uznało tych wyników, sprawa warta jest niewątpliwie kontynuacji i dalszych badań. Zwłaszcza, że od czasu do czasu odzywają się z poszczególnych ośrodków badawczych pewne sygnał, że ekstrakty z korzeni żeń-szenia wykazują znaczące działanie inhibicyjne (hamujące) w stosunku do pewnych komórek nowotworowych.
Propozycje użycia żeń-szenia w onkologii dotyczą przede wszystkim prewencji.
Przeciwdziałanie cukrzycy
W wielu badaniach wykazano już że żeń-szeń wykazuje działanie hipoglikemiczne (obniżające poziom cukru we krwi), stąd wiele prób stosowania go zarówno w zapobieganiu cukrzycy, jak i już w leczeniu czynnej postaci. Najlepsze rezultaty osiągnięto jak dotąd w tzw., cukrzycy wieku dojrzałego. Badania kliniczne (podwójna ślepa próba, placebo) na 67 pacjentach otrzymujących od 100 do 200 mg ekstraktu żeń-szenia.
Surowcem leczniczym żeń-szenia jest korzeń. Zawarte w nim unikalne, spotykane tylko u żeń-szenia substancje biologicznie czynne noszą nazwę ginsenozydów (panaxozydów). Pod względem chemicznym są to glikozydy o charakterze saponin triterpenowych. Dotychczas wyodrębniono około 16 ginsenozydów. To one odpowiedzialne są za tak szerokie spektrum działania i właściwości żeń-szenia.
Żeń-szeń ponadto zawiera mikro i makroelementy, pierwiastki śladowe i witaminy:
- witamina A
- witamina B1 i B2
- witamina C
- wapń
- miedź
- fosfor
- cynk-witamina A
- witamina B1 i B2
- wapń
- miedź
- fosfor
- cynk
- potas
- żelazo
- magnez
- sód
- siarka
- molibden
- w sumie prawie 200 składników
Zarówno tradycyjna medycyna chińska, jak również współczesne doświadczenia dowodzą, że żeń-szeń:
- przeciwdziała zmęczeniu, znużeniu, bez użycia kofeiny energizuje organizm
- działa pobudzająco (zwiększając witalność u kobiet i mężczyzn)
- wzmacnia system nerwowy
- przeciwdziała skutkom stresu fizycznego i emocjonalnego
- stymuluje układ immunologiczny (odpornościowy) organizmu
- wzmacnia pamięć, procesy myślenia i kojarzenia
- wspomaga w leczeniu AIDS i gruźlicy
- obniża poziom cholesterolu we krwi (sprawcę miażdżycy i nadciśnienia)
- przyspiesza gojenie ran (w postaci maści)
- pobudza produkcję przeciwciał przeciwwirusowych
- obniża ryzyko wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
- pomaga w kontroli cukrzycy poprzez obniżanie poziomu cukru we krwi
- zmniejsza uszkodzenie komórek wywołane szkodliwym promieniowaniem
- chroni wątrobę przed ubocznymi skutkami działania leków, alkoholu i toksyn
- działa jak antyoxydant, zapobiegając gromadzeniu się w organizmie uszkodzonych komórek
- odgrywa znaczącą rolę w zwalczaniu raka
- podwyższa jelitowe wchłanianie czynników odżywczych
- zmniejsza zmęczenie, redukuje bóle mięśniowe, przyspiesza powrót do spoczynku po wysiłku fizycznym
- dozwolony do stosowania przez sportowców (brak działania dopingującego).
Właściwości lecznicze
W wielu publikacjach oraz ustnych przekazach podkreśla się wielokierunkowe oddziaływanie preparatów żeńszeniowych na organizm ludzki, prowadzące do poprawy jego funkcjonowania.
Streszczając, można je uszeregować następująco:
- poprawia ogólną przemianę materii
- zwiększa wydolność umysłową i fizyczną
- przeciwdziała zmęczeniu
- reguluje ciśnienie tętnicze krwi
- wzmaga działalność enzymów ustrojowych
- działa uodparniająco na choroby (poprzez aktywację białych ciałek krwi)
- łagodzi uszkodzenie komórek powodowane poprzez promieniowanie
- zmniejsza uszkodzenie wątroby przez związki toksyczne (m.in. alkohol i leki, toksyny)
- przeciwdziała fizjologicznym zmianom powodowanym przez stresy, dzięki czemu
- ułatwia przystosowanie organizmu do zmieniających się warunków środowiska
- poprawia pamięć
- wzmacnia system nerwowy
- reguluje zawartość cholesterolu we krwi
- przedłuża życie
Między innymi udowodniono, że żeń-szeń stymuluje:
- wydzielanie adrenaliny
- działanie układu sercowonaczyniowego
- działanie układu trawiennego
- tlenowy i beztlenowy rozkład glukozy w wątrobie i nerkach
- funkcję gruczołów dokrewnych ( w tym gruczołów płciowych)
Taki szeroki zakres oddziaływania żeń-szenia na organizm powoduje, że uważa się go za uniwersalne lekarstwo polecane w wielu dolegliwościach, zwłaszcza wieku starczego, między innymi:
- ogólnym osłabieniu i rekonwalescencji
- fizycznym i umysłowym przemęczeniu
- chorobach sercowonaczyniowych
- przewlekłych chorobach żołądka i jelit
- chorobach wątroby i nerek
- cukrzycy
- gruźlicy
- wzmożonej senności
- niektórych formach impotencji
- zaburzeniach nerwowych i psychicznych
- braku apetytu
- chorobach nowotworowych
- niedokrwistości
Opracowanie i konsultacje medyczne lek. med. Teresa Greczkowska-Chmiel